-
A bounce to Thunsersee, Techevent
A bounce to Thunsersee, Techevent
Helaas GEEN foto’s van onder water dit keer.Een tijdje terug vroeg een buddy of ik zin had om mee te gaan naar het Techevent aan de Thunersee op 21-22 maart.
http://www.tec-diving.ch/tec-event
Maar we gaan ook duiken was het antwoord. Ja uiteraard, want anders ga ik niet mee zei ik 😉 En de Thunersee is een meer waar ik nog niet in gedoken heb, dus die moest nog toegevoegd worden aan het lijstje met ‘bergmeren’. Het meer ligt op 560m hoogte, dus eigenlijk net geen bergmeer. Dus goedkoop hotel gezocht en vorige week maar even de rebreatherflesjes gevuld met een mooi trimixje voor duikstek ‘Fischbalme’. Volgens de verhalen gaat deze wand onder water naar 190m. Maar we hebben het niet geverifieerd. We wilden verder ook nog naar de Bنtterich Hِhle. Ik had een beschrijving gekregen van iemand hoe je er moest komen, dus dat leek ons ook wel leuk.
Vrijdag op tijd onderweg. Ergens in Duitsland kijk ik uit het raam en zie ineens de zonsverduistering. Oh ja, dat is waar ook, maar we hadden er niet om gedacht of er iets over ingepland. Zullen we de auto even aan de kant zetten? Dus 2 km verderop naar een parkeerplaats.
Ik had geen goede camera bij me, alleen die van de telefoon. Maar goed, een paar leuke kiekjes zijn gelukt. Er stonden ook echte liefhebbers met enorme telescopen. Daar mochten we ook even door turen. Dus een duiktripje met een plotseling leuk rustmomentje langs de snelweg.
We zijn rond half 5 in Thun. Leuk stadje. Het is niet geheel helder, maar wel een waterig zonnetje en 17 graden. Heerlijk. Eerst naar ons hotel en daarna rijden we naar Bellevue. Buddy wist dat zijn Finse kennissen er al moesten zijn. En inderdaad, die vinden we. We drinken wat en helpen hen daarna met de beurs opbouwen. De beurs stelt niet heel veel voor. Het is veel te krap, de ruimte is echt te klein, het zijn wat tafels en daar moeten alle stands komen. Geeft wel een knus kneuterig sfeertje. Je kunt zeggen wat je wilt, maar gezellig is het wel. Niemand maakt er ook een punt van dat alles echt helemaal vol komt te staan. Hier een foto van toen er nog opgebouwd werd. Ik heb geen foto’s genomen van de beurs zelf:
Na het opbouwen gaan we met een groep pizza eten. Er ligt nog veel sneeuw in de bergen. De Thunersee lijkt uiteraard wel wat op de Attersee of de Walchensee. Maar de prijzen zijn absoluut anders hier, een flink stuk duurder.
Op zaterdagmorgen is het vroeg dag, want we willen voor 9 uur op de duikstek zijn. Daarna naar de beurs en vervolgens naar Bنtterich. Het mooie weer is helaas omgeslagen in regen en nog meer regen. Het plan is gewoon een bounce naar diepte te maken, maximale duiktijd 90 minuten, wat betekent dat we in 10 minuten op 130m moeten zijn. Het water is echt goed helder, maar nog koud. 6 graden aan de oppervlakte, op diepte zoals altijd 3-4.
We nemen 4 stages p.p. mee als bailout. Ja, het zou met 3 kunnen, maar toch. Diluent is een ‘poormanmix’, oftewel een heliair. Helium optoppen met lucht. Mooi laag in O2 percentage, maar de ccr zal zelf bij een setpoint van 1.3 de boel aanvullen. En als je hoog in PO2 komt kun je het met zo’n mix snel verlagen, ook op diepte nog.
De eerste paar minuten kan m’n buddy niet klaren. Dus het duurt even voor we door de 15m grens zijn. Daarna is het klaar en is het een kwestie van afdalen en wat naar rechts zwemmen. De wand is stukken steiler dan in de Attersee bij ‘Ofen’ of ‘Schwarze Brucke’. We maken een stuk een vrije val en komen op 131m. Ik kijk nog even onder me en zie de bodem niet. Man wat is deze wand steil en het meer diep zeg. Het zicht is echt goed. Op 70m diepte zie je de groene waas van de oppervlakte al weer. In het diepe stuk waren we iets te traag met opstijgen, je zit dat meteen op je computer, tts loopt een paar minuten op. Maar nog niets aan de hand, duikplan was in 10 minuten afdalen, en dan kom je op duiktijd van 90 minuten. Half uur op 6m, laatste 6m tot oppervlakte doe je 5-6 minuten over. We zitten nog binnen onze marges en maken de duik gewoon netjes af. Eenmaal boven regent het nog harder dan voor de duik. Bah. Maar niets aan te doen. Omkleden, spullen weer in de auto en even naar de beurs.Nu is de beurs officieel open en ik tref ook diverse bekenden. Hier en daar een praatje gemaakt. Heel veel mensen in een kleine ruimte, erg gezellig overigens. Er staan veel rebreathers opgesteld, sf2, divesoft liberty, triton ccr, JJ, rEVO, maar ook iemand met het Razor sidemount harnas. Diverse rebreathers e.d. kun je hier ook proberen. Maar wij zijn hier niet voor ‘Schnuppertauchgنnge’. Het is geen boot, geen duikvaker, het is heel anders qua sfeer, maar wel leuk. Wil je informatie over techopleidingen, of over rebreathers en dergelijke, dan heb je hier wel de kans zonder dat het meteen op een verkooppraatje lijkt.
Wij gaan daarna op zoek naar de grot. Omdat we deze grot beiden niet kennen is het veel gedoe om hem te vinden. Het regent en het regent. We moeten scooteren naar de grot. Daar waar de ingang moet zitten vinden we boven water, ondertussen flink natgeregend. Het is ook al na half 5 als we weer bij de auto zijn. Wat doen we? Als 2 verzopen honden besluiten we deze grot over te slaan. Het wordt nachtwerk als we klaar zijn met duiken. Zondag willen we nog een keer diep, dus de grot is iets voor een volgende keer en dan direct aan het begin van de dag.
‘s Avonds eten we weer met de Finnen.Zondagmorgen gaan we nog een keer duiken bij Fischbalme, zelfde duik als zaterdag zeg maar. Nu is het droog, maar koud, 3 graden. Weer veel duikers op deze stek. Allemaal maken ze even een praatje, ook al ken je ze verder niet. Leuk. Soms proberen ze wat in het Frans, in het Duits of Engels.
We spreken nu af om echt te proberen om in het stuk van 130 naar 100m sneller te stijgen. Daar bouw je anders in de opstijging nog deco op.
Afdalen gaat goed, het laatste stuk is een soort van vrije val naar beneden. 132m volgens de shearwater, net even onder de 130m volgens de controller van de rebreather. Hoewel ik relaxed ben, merk ik dat ik snel adem. Hmmm, CO2? gaat er door me heen. Normaal zit ik op 6-8 ademhalingen per minuut als ik gewoon relaxed ben, nu op een 16. Nou ja, we stijgen toch direct weer op. Rond de 110m-100m is het weer goed. Gek. Rebreather doet het gelukkig zoals je mag verwachten. Zet me wel even aan het denken. Nieuwe scrubber, goed gas, 6/73, geen stress, geen inspanning. Toch de kou? Stress is het niet, wel concentratie, diepte checken, klaren, droogpak, longvolume, PO2, enz. Zorgt dat voor sneller ademen?Na de duik reken ik de EADD nog uit als soort evaluatie, 46-48m, ja dat moet je merken in zwaarder ademen. Maar had ik het de dag ervoor ook? Ik kan het me niet voor de geest halen. Stikstofnarcose is het niet. Was het echt CO2? We zullen het wel nooit weten, maar ik ga het zeker niet uitsluiten.
De duik was verder prima. Daarna spullen ingepakt, nog even wat mensen gedag gezegd, en daarna weer door naar huis. Druk weekend, zwaar weekend. Om 12 uur vannacht was ik weer thuis. Rebreather direct uit elkaar gehaald, droogpak te drogen gehangen en daarna douchen en op bed. Een hoop gereis voor slechts een paar duiken, maar het was gezellig en ook nog weer nieuwe mensen leren kennen. De beurs is leuk voor als je in de buurt bent. Er hangt een goede sfeer, geen opdringerige verkoop. Leuke duiken gemaakt. Maar de volgende keer toch weer grotten of wrakken, dat is nog net wat leuker 😉
-
10 Reacties
-
Geen onderwater foto’s?
-
Nee, ik heb een camera die maar tot 55m gaat. In een grot kun je die dan wel weghangen, hier niet helaas.
-
Leuk verslag. Uit nieuwsgierigheid, op welke hoogte moet een meer minimaal liggen om de classificatie “bergmeer” te krijgen? En reken je dan de oppervlakte als meetpunt, of de diepte van het meer?
-
Ze rekenen de hoogte boven de zeespiegel. De Walchensee ligt op ongeveer 800m. De Attersee op 600. De Bodensee ligt nog weer lager.
Padi spreekt van bergmeren vanaf 300m hoogte. Dan is de Thunersee ook een bergmeer. Ik ben verder hoogten van 500 en 600m tegengekomen. Als we dus vanaf 600m rekenen vallen zowel de Bodensee als de Thunersee af. Voor mij is een bergmeer een meer als het omgeven is door bergen :D. En dat is ook de Bodensee. De Starnbergersee vind ik tot nu toe het ‘minst bergmeer’ ogen, toen ik er gedoken had vond ik het water maar grauw vergeleken met andere ‘bergmeren’, hoewel het zicht wel gewoon goed was. En ‘vrij weinig berg zeg maar’. Allemaal persoonlijk dus. Overigens corrigeer ik niets qua deco voor hoogte. Het zicht is in bergmeren vaak erg goed, behalve als er veel smeltwater instroomt. -
Germie;n1829149:
Nee, ik heb een camera die maar tot 55m gaat. In een grot kun je die dan wel weghangen, hier niet helaas.Jammer maar wel logisch, leuk verslag trouwens.
Toch nog een vraag, waarom geen hoogte correctie? -
Germie;n1829151:
Ze rekenen de hoogte boven de zeespiegel. De Walchensee ligt op ongeveer 800m. De Attersee op 600. De Bodensee ligt nog weer lager.
Padi spreekt van bergmeren vanaf 300m hoogte. Dan is de Thunersee ook een bergmeer. Ik ben verder hoogten van 500 en 600m tegengekomen. Als we dus vanaf 600m rekenen vallen zowel de Bodensee als de Thunersee af. Voor mij is een bergmeer een meer als het omgeven is door bergen :D. En dat is ook de Bodensee. De Starnbergersee vind ik tot nu toe het ‘minst bergmeer’ ogen, toen ik er gedoken had vond ik het water maar grauw vergeleken met andere ‘bergmeren’, hoewel het zicht wel gewoon goed was. En ‘vrij weinig berg zeg maar’. Allemaal persoonlijk dus. Overigens corrigeer ik niets qua deco voor hoogte. Het zicht is in bergmeren vaak erg goed, behalve als er veel smeltwater instroomt.Ha Germie,
Leuke duikjes daar hoog in de bergen:)
Je schrijft dat je niet corrigeert voor de hoogte. Mogelijk gaat dat op de gekozen locaties goed omdat luchtdruk nog niet zo sterk gedaald is. Op 900m is de luchtdruk ca. 900 ipv 1013 mbar.
En mogelijk decomprimeer je op gasmengsels met relatief hoge PO2, dat helpt ook.
Voor de stikstofopname maakt het waarschijnlijk niet zoveel uit of je naar 130 of 145 m diepte duik (delta P=+10%) .
Het venijn zit hem in de staart, want je moet evenwicht bereiken op 900 mbar. Dat betekent dat je virtueel een duik naar 145 m hebt gemaakt en de decompressiestops zou je ook moeten verlengen.
Wat zou een eventuele corrective betekenen voor je duikplan ?Groet,
PAT1 -
De luchtdruk was 940 en 943 mbar, ik heb m’n rebreather gekalibreerd, dus zodoende heb ik het gezien. Ik heb even de duik op hoogte (600m) in Multideco gegooid. Wel 1 minuut verschil. Dus inderdaad niets aan doen. De enige keer dat ik overwogen heb om eens na te denken over aanpassingen van plan op duikhoogte was in de Walchensee. Ook daar kwam slechts 2 minuten decoverschil uit. En een gasswitch (ja ik dook toen oc naar 110m) op 22m doen omdat het kan is niet handig, want je bent dat niet gewend en de kans op fouten neemt dan gewoon te veel toe. Dus uiteindelijk niets aan hoogte gedaan. Ik ken ook duikers die wel decoduiken op 1200m hoogte gemaakt hebben en ook niets veranderen aan een duikplan.
Deco is geen exacte wetenschap. Tuurlijk doet hoogte iets, maar je kunt nooit stellen dat elke duiker bij duikplan X gezond boven komt en bij duikplan Y niet meer. Dat kan niet op zeeniveau en niet op hoogte. Een correctietabel voor duiken op hoogte voor trimix heb ik nog nooit gezien. 😀 En een standaard tabel voor zulke duiken is er ook niet. Je moet gewoon altijd nog zelf nadenken hoe je zo’n duik uit wilt gaan voeren. Een planner is een hulpmiddel. Ga je een duikplan met de door jou gewenste parameters letterlijk volgen of toch pragmatiseren? Enz.Zulke duiken maak je dus niet op lucht of op 1 gasmengsel. Ja, in de rebreather ging in dit geval maar 1 soort diluent (verdunningsgas), maar de rebreather biedt mogelijkheden om de PO2 constant te houden. En in dit geval doken we ccr, dus setpoint PO2 op 1.3 die ik vanaf 45m omhoog gegooid heb manueel naar een 1.4, en op 6m gewoon naar maximaal, dus 1.5-1.55. Oc (bailout) hou je de gewone switchdieptes aan zoals je ook op zeeniveau gewend bent. Dus 21m voor een 50%, 6m voor een 100%, enz. Deco doen op je backgas is gewoon bullshit.
En stikstofopname op 130m of op 145m maakt niet veel uit? Allereerst heb je dus ook opname van helium wegens duiken op trimix. En weet je hoeveel verschil zoiets uitmaakt in decotijden? We hebben het nog niet over de toegenomen risico’s tussen de 130m en 145m en extra complexe gasberekeningen voor bailout. Maar stel je gooit even heel snel een bounce naar 130m met 14 minuten ‘bodemtijd’ op PO2 1.3 in je decoplanner (Multideco) met een 6/73 diluent en je komt op 156minuten duiktijd (buhlmann 30/85, stijgen van 6m naar oppervlakte met 1m/minuut). Zak je in diezelfde 14 minuten door naar 145m, dan is je decotijd 188 minuten. Om hier uit te leggen welke parameters ik voor dalen en stijgen heb ingevuld gaat me even te ver, maar het gaat om het voorbeeld. Zulke diepten zijn geen duiken om te zeggen, oh, delta P is maar 10% dus je hoeft amper een plan aan te passen. Een vertraging van nog geen minuut in het diepe gedeelte van de duik onder de 100m zeg maar kan gewoon zo 10 minuten extra deco opleveren. En dat betekent genoeg gas of te weinig gas (bailout). Dus je moet echt wel weten wat je doet. En te traag stijgen is in dit geval ook nog een mogelijkheid.
-
divesoft liberty ??? goed gezien?? prijs full optie?
-
Germie,
Ter correctie op mijn eerdere post.
Volgens berekening is de luchtdruk op een hoogte van 560 m 948 mbar. Dat komt overeen met een virtuele duikdiepte van 139 meter.
Tijdens dit type duiken heb je voordeel bij een lage PN2, voorkomt m.i. verzadiging van de trage weefsels.Groet,
PAT1 -
Bij dit soort duiken heb je een totaal scheve verhouding bodemtijd – decotijd. Of mijn lichaam nu stikstof of helium opneemt, lange decos heb je toch. Een lage PN2 wil je om de END laag te houden. In dit geval zat die met 6/73 op 31m als je uitgaat van zuurstof narcotisch. Met 6/72 was het 34m. Zuurstof niet narcotisch zat de end onder de 30 m. De EADD die iets zegt over de dichtheid vanhet gas zat op 46-48 m. Dat zou theoretisch betekenen dat de ademweerstand toeneemt. Je hoort op zulke diepten ook de eenrichtingskleppen in je mondstuk. Die mogen dus niet lekken. Dan gaat de uitgeademde lucht niet volledig meer door de scrubber. Grote ademweerstand betekent verder meer co2 produktie. En ja ccr ademt wat zwaarder dan oc. De scrubber moet op zulke diepten dus een 14 keer zo dik gas gaan verwerken terwijl de co2 produktie van de duiker door de ademweerstand mogelijk maar iets toeneemt. Dus qua co2 wordt je gas op diepte dus verdund zeg maar.
Ik plan niet met een dieptecorrectie wegens hoogte. Mijn decoplanner kan wel hoogte aan maar als ik zelf met sealevel moet plannen naar 139 m dan zegt ie ook: afdaalsnelheid te kort. Dus dat gaat niet werken. Als je zoiets wilt plannen dan vul je evt. Je hoogte in maar de geplande diepte verander je niet.Dan de liberty ccr. Deze had ik op boot al bekeken. 7500 euro excl. Btw. Wat opvalt: geen bmcl. Dus bulky frontlongen. Niet dat frontlongen slecht zijn, ze trimmen vaak gelijk aan bmcl, maar met grotten en wrakken ben ik liever gestroomlijnd. De loop neem je in zn geheel af. Dus met de t-stukken en zeg maar alle 4 de convulted hoses. Dan wordt het in mijn ogen een te lang gedrocht om te reinigen omdat het niet meer in de wasbak past. Is allemaal wel te overzien maar ik hou het graag praktisch.
Verder dus heliumsensoren om bij uitval van 3 zuurstofsensoren een afgeleide po2 te kunnen berekenen. Leuk bedacht maar ook ver gezocht. Beetje overdesigned. Alles wat je er in stopt kan ook weer kapot.
Verder dubbele solenoid. Geen co2 sensor. Wel mooi design, de unit oogt goed. Een enorm bulky adv.
